વધી રહેલા ઓનલાઈન નાણાકીય છેતરપિંડીઓને ધ્યાનમાં રાખીને નાણાકીય બાબતોના સચિવે 12 સંસ્થાઓના હિતધારકો સાથે એક મોટી બેઠક યોજી છે. સરકારે કહ્યું કે ટેલિકોમ વિભાગ દ્વારા નાણાકીય છેતરપિંડીના મામલાથી સંબંધિત 1.4 લાખ મોબાઈલ હેન્ડસેટ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે. સરકારે બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓને કોમર્શિયલ પ્રમોશનલ કોલ માટે 10-અંકના નંબરને બદલે 6-અંકના સીરીયલ નંબરો શરૂ કરવા જણાવ્યું છે. નાણાકીય સેવા ક્ષેત્ર અને ઓનલાઈન નાણાકીય છેતરપિંડી અટકાવવા માટે યોજાયેલી આ બેઠકમાં 28 નવેમ્બર 2023ના રોજ મળેલી પ્રથમ બેઠક બાદ કરવામાં આવેલી તૈયારીઓની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી.
આ બેઠકમાં નાણાકીય ક્ષેત્રમાં સાયબર સુરક્ષા, ડિજિટલ પેમેન્ટની છેતરપિંડીનું વધતું વલણ અને તેનો સામનો કરવાની તૈયારીઓ અંગે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. મીટિંગમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે દૂરસંચાર વિભાગે એસ્ટ્રા નામનું AI/ML આધારિત એન્જિન તૈયાર કર્યું છે જે નકલી અને બનાવટી દસ્તાવેજો દ્વારા મેળવેલા મોબાઈલ કનેક્શનને શોધી શકશે. 1.40 મોબાઈલ હેન્ડસેટ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે જે ડિસ્કનેક્ટ થયેલા કનેક્શન સાથે જોડાયેલા હતા અથવા સાયબર ક્રાઈમ અથવા છેતરપિંડી સાથે જોડાયેલા હતા. સરકારે બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓને કોમર્શિયલ પ્રમોશનલ કૉલ્સ માટે 10-અંકના નંબરને બદલે 6-અંકની શ્રેણી નંબરો શરૂ કરવા જણાવ્યું છે. આ ઉપરાંત, નાણાકીય સંસ્થાઓને પણ જાગૃતિ અભિયાન ચલાવવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે 35 લાખ મુખ્ય સંસ્થાઓ શોધી કાઢી છે જેઓ બલ્ક એસએમએસ મોકલે છે. આમાંથી 19,776 એકમો જે નકલી SMS મોકલતી હતી તેમને બ્લેકલિસ્ટ અને બ્લોક કરી દેવામાં આવી છે. ઉપરાંત, 30,700 SMS હેડર અને 1,95,766 SMS નમૂનાઓ ડિસ્કનેક્ટ થઈ ગયા છે. નાણાકીય છેતરપિંડી સાથે સંકળાયેલા 500 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે અને એપ્રિલ 2023 થી પ્રખાર્પણ પોર્ટલ દ્વારા 3.08 લાખ સિમ અને 50,000 IMEI બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે. નવેમ્બરમાં સરકારે કહ્યું હતું કે ડિજિટલ ઇન્ટેલિજન્સ પ્લેટફોર્મ દ્વારા નોંધાયેલા 70 લાખ મોબાઇલ કનેક્શન્સને ડિસ્કનેક્ટ કરવામાં આવ્યા હતા જે સાયબર ક્રાઇમ અને નાણાકીય છેતરપિંડી સાથે સંકળાયેલા હતા. તેમજ 900 કરોડ રૂપિયાની રકમ છેતરપિંડીથી બચાવી શકાય છે જેનો ફાયદો 3.5 લાખ લોકોને થયો હતો.
