ભારતમાં ભ્રષ્ટાચાર એ સરકાર અને સમાજના વિવિધ સ્તરોને અસર કરતો એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે. તેમાં રાજકીય અને અમલદારશાહી ભ્રષ્ટાચાર, જાહેર ભંડોળનો ઉચાપત, કપટપૂર્ણ ખરીદી પ્રથાઓ અને ન્યાયિક ભ્રષ્ટાચારનો સમાવેશ થાય છે. જ્યારે ભારતે ભ્રષ્ટાચાર સામે લડવા માટે કાનૂની અને સંસ્થાકીય માળખા સ્થાપિત કર્યા છે, જેમાં CBI, CVC અને RTI કાયદાનો સમાવેશ થાય છે, ત્યારે અમલીકરણ હજુ પણ પડકારો છે.
ભારતના 10 સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગો કયા કયા છે? જાણો
પોલીસ : ભારતના 10 સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગોમાં પોલીસ વિભાગ પ્રથમ ક્રમે છે. પોલીસ વિભાગ સામે લાંચ, નકલી કેસ, FIR ન નોંધવા, રસ્તાઓ પર ચેકિંગ કરીને ગેરકાયદેસર વસૂલાત, પીડિત પાસેથી ન્યાયના બદલામાં પૈસા વસૂલવા, જમીન વિવાદોમાં પક્ષપાત જેવા ગંભીર આરોપો છે.
મહેસૂલ વિભાગ : ભારતના 10 સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગોમાં મહેસૂલ વિભાગ બીજા ક્રમે છે. મહેસૂલ વિભાગ પર તાલુકામાં જમીનની નકલી નોંધણી અને જમીન રેકોર્ડ, પરિવર્તન, જમીન/ખતૌનીની ચકાસાયેલ નકલ મેળવવા અને નામ ટ્રાન્સફરમાં લાંચ લેવાનો આરોપ છે.
મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન/નગર પાલિકા : ત્રીજો નંબર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન/નગર પાલિકાનો છે. મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન વિભાગ પર મકાનના નકશા પાસ કરાવવા, સ્વચ્છતા વ્યવસ્થા, ગેરકાયદે બાંધકામને અવગણવા, લાંચ લઈને ગેરકાયદે બાંધકામને પ્રોત્સાહન આપવાનો આરોપ છે.
ગ્રામ પંચાયત/બ્લોક : ચોથો ભ્રષ્ટ વિભાગ ગ્રામ પંચાયત/બ્લોક સ્તરે છે. આ વિભાગ પર પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના, શૌચાલય યોજના, રેશનકાર્ડની અનિયમિતતાઓ, વૃદ્ધાશ્રમ પેન્શન, વિધવા પેન્શન અને ગ્રામસભાના અન્ય કાર્યોમાં ભારે અનિયમિતતાઓનો આરોપ છે.
વીજળી વિભાગ : પાંચમો સૌથી ભ્રષ્ટ વીજળી વિભાગ છે. આ વિભાગ પર મીટર રીડિંગ સાથે ચેડાં, નકલી બિલિંગ, કનેક્શનમાં વિલંબ અને કનેક્શનમાં ખામી હોય તો લાંચ વગર વીજ લાઇનનું સમારકામ ન કરવાનો આરોપ છે.
પરિવહન વિભાગ : છઠ્ઠા ક્રમનો સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગ રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ વિભાગ-RTO છે. આ વિભાગ પર ટેસ્ટ વિના ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ મેળવવા, વાહન નોંધણીમાં લાંચ લેવા, અનફિટ વાહનોને ફિટનેસ પ્રમાણપત્ર આપવાનો આરોપ છે.
આરોગ્ય વિભાગ : 7મો સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગ સરકારી હોસ્પિટલ/આરોગ્ય વિભાગ છે. આ વિભાગ પર દવાઓના પુરવઠામાં ભ્રષ્ટાચાર, ડોકટરોની ગેરહાજરી, દર્દીઓને ઓપરેશન માટે ખાનગી હોસ્પિટલોમાં મોકલવા, બિનજરૂરી દવાઓ લખી આપવા અને મેડિકલ સ્ટોર્સમાંથી કમિશન લેવાનો આરોપ છે.
શિક્ષણ વિભાગ : ભારતના 10 સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગોમાં શિક્ષણ વિભાગ આઠમા ક્રમે છે. આ વિભાગ સામે મુખ્ય આરોપો શિક્ષક ભરતી કૌભાંડ, શાળામાં શિક્ષકોની નકલી હાજરી અને ખાનગી શાળાઓ સાથેની મિલીભગત છે.
ગૃહનિર્માણ અને શહેરી વિકાસ વિભાગ : નવમા ક્રમે સૌથી ભ્રષ્ટ ગૃહનિર્માણ અને શહેરી વિકાસ વિભાગ છે. આ વિભાગ સાથે સંકળાયેલા લોકો પર બાંધકામ કરાર અને ટેન્ડર પ્રક્રિયામાં ભ્રષ્ટાચારમાં સામેલ હોવાનો આરોપ છે.
કર વિભાગ : ભારતનો 10મો સૌથી ભ્રષ્ટ વિભાગ કર વિભાગ એટલે કે આવકવેરા, GST છે. આ વિભાગના લોકો પર દરોડા, નકલી રિટર્ન, વેપારીઓ પાસેથી ગેરકાયદેસર વસૂલાતથી બચવા માટે વ્યવહારોનો આરોપ છે.
Note: જાહેર ફરિયાદો, મીડિયા રિપોર્ટ્સ અને ટ્રાન્સપરન્સી ઇન્ટરનેશનલ જેવા સંગઠનોના આધારે યાદી તૈયાર કરવામાં આવી છે. NCIB એ તેને તેના સોશિયલ મીડિયા પર શેર કર્યું હતું.
